نوسازی حزب کمونیست
رهبر چین در جستوجوی آموزش اندیشه خود به اعضای حزب است
شی جینپینگ یک دهه پیش به عنوان رهبر چین انتخاب شد. او از آن زمان تاکنون، تمامی اصحاب دولتی و حزبی را به زانو درآورده و بر آنها سلطه میکند. هر چند وقت یک بار، تمامی اعضای دولت چین و همچنین همه 97 میلیون عضو حزب کمونیست در این کشور، در معرض کارزارهای آموزشی قرار گرفتهاند. همه این فعالیتهای آموزشی هم با این هدف صورت گرفته که اطمینان حاصل کند کسی از مسیر اصلی حزب منحرف نمیشود و دستوراتش را به شکلی دقیق به مرحله اجرا در میآورد. حالا نوبت به برنامه آموزشی جدیدی رسیده است. تمامی اعضا در سطوح بوروکراتیک، باید گوش به فرمان او باشند و آموزشهایی ببینند که در دستور کارش قرار داده است. از سیاستمداران گرفته تا تاجران و اهالی کسبوکار، همه در این برنامه آموزشی کمونیستی حضور دارند. اما تفاوت این کارزار آموزشی با دفعات پیش در این است که این بار همه موارد کاملاً شخصی شده است. در واقع او این بار سعی دارد اعضای حزب را با خودش همگام کند، نه با الزامات حزبی! او خودش را به عنوان حزب معرفی کرده است.
برنامه آموزشی شی جینپینگ، به روال همیشه و براساس زمان همیشگیاش انجام میشود اما محتوای آن قدری متفاوت است. آخرین باری که کارزار آموزشی حزب کمونیست به راه افتاد، دو سال پیش بود. این اتفاق تقریباً هر دو سال یک بار، رخ میدهد. در واقع این را میتوان از مرور تاریخ حزب هم فهمید. در این آموزشها، بناست اعضای حزب با جدیدترین دستورالعملهای حزبی آشنا شوند. حدوداً شش ماه پیش بود که اعضای حزب، برنامه پنجساله را در کنگره حزب مشخص کردند. در همان نشست بود که شی جینپینگ دوباره به عنوان رهبر حزب انتخاب شد و باز هم قدرت گرفت. همین تقویت قدرت باعث شده او برای ارائه دستورالعملهای جدید، به شکلی جدیتر گام بردارد. این کارزار آموزشی به نوعی فرصت برای شی محسوب میشود که بتواند بقیه را تحت تاثیر قرار دهد و خودش را رئیس اصلی معرفی کند.
*کارزاری متفاوتتر از همیشه
کارزارهای قدیمی همیشه روی رفتارهای حزبی تاکید داشتند و به لحاظ زمانی هم محدود بودند. اما این بار، قرار است اصول جدیدی به اعضا آموزش داده شود و به لحاظ زمانی هم قدری متفاوت است. همه به نوعی ملزم هستند که در این برنامه آموزشی شرکت کنند. همه باید مطالعه دستورالعملهای جدید را از سر بگذرانند. در واقع مُهر شی بر این برنامه آموزشی کوبیده شده و همه به صورت رسمی باید سر کلاس درس شی بنشینند و آموزش ببینند. علاوه بر آن، باید این آموزهها را به مرحله عمل هم در بیاورند. قرار است این برنامههای جدید شی، چین را وارد مرحله تاریخی جدیدی کند. به همین خاطر است که مقامات تاکید ویژهای روی آن دارند و نسبت به آن حساسیت بیشتری به خرج دادهاند. این آموزهها در مرحله امنیتی هم برای چین از اهمیتی ویژه برخوردار است.
رسانههای دولتی تمرکزی بسیاری روی برنامههای آموزشی جدید شی دارند و آن را جنبشی میدانند که همه به عنوان تکلیف و وظیفه، باید در آن شرکت کنند. قطعاً در این آموزهها، موارد تاریخی هم مطرح میشود و در عینحال، شاهد تحریف تاریخ هم هستیم. شی قصد دارد اصلاحاتی در طرز فکر اعضای حزب کمونیست ایجاد کند. این اتفاقی است که به صورت اساسی از زمان مائو رخ نداده و به همین خاطر مسئلهای بزرگ و مهم به شمار میآید.
یکی از نکات جالب در مورد کارزار آموزشی جدید چین، این است که به شیوه بوروکراتیک برگزار میشود. در این فرایند، افرادی که وفاداری لازم را ندارند، از جمع حذف میشوند. «نظم» جزو مهمترین مسائلی است که مورد توجه قرار میگیرد. مبارزه با فساد هم از جمله مسائلی است که در این برنامه مورد توجه قرار گرفته و دولت به صورت راسخ، سعی دارد با آن مقابله کند. ابتدا شی جینپینگ جلسهای میگذارد و جزییات برنامه آموزشی را با اصلیترین مقامات در حزب مطرح میکند و سپس با موافقت آنها، بقیه مسیر هم ادامه مییابد. تغییر اصول ذهنی از جمله مواردی است که رهبر چین در نظر دارد به آن بپردازد و میتواند تفاوت بزرگی میان این برنامه آموزشی با سایر برنامهها به وجود آورد. هنوز جزییات روشنی از این برنامه آموزشی به دست نیامده اما به وضوح میتوان گفت که این برنامه سرآغاز آشنایی بیشتر اعضا با تفکرات شی جینپینگ است و به مرور مسیرشان از حزب کمونیست جدا خواهد شد. به عبارت سادهتر، شی به سبک و شیوه خودش حزب کمونیست را برای همحزبیهایش تعریف خواهد کرد و آنها باید همین را آموزش ببینند.