تسهیلات شرکت‌ها و موسسه‌های دانش‌بنیان
تسهیلات شرکت‌ها و موسسه‌های دانش‌بنیان که با حمایت‌ها و پیگیری‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صورت گرفت، از سوی گمرک اعلام شد.
پیش از این چالش‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه گمرک در کنار مسائل دیگری چون وجود چالش استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان در فرآیند دریافت کارت بازرگانی، موارد مربوط به بیمه و ضمانت‌نامه‌های بانکی در هشتادوششمین جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران توسط رئیس مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران مطرح شده بود.
سحر بنکدارپور در آن جلسه، نبود هماهنگی میان وزارت صمت، بانک مرکزی و گمرکات در فرآیند واردات مواد اولیه، طولانی بودن فرآیند ثبت سفارش، امکان واردات نمونه‌های تجاری تحقیق و توسعه بدون اخذ ثبت سفارش، ارائه گواهی انطباق استاندارد، به‌روز نبودن فهرست فعالان اقتصادی، پذیرش ضمانت‌نامه‌های صندوق‌های پژوهش و فناوری به‌وسیله گمرک و مسیر سبز گمرکی را به عنوان موانعی در برابر توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان برشمرد.
پس از مطرح شدن این مسائل جلسات مشترکی میان گمرک و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار و در نتیجه آن، به تازگی تسهیلات اعطایی از سوی سازمان امور گمرک به شرح ذیل اعلام شد:
الف) معافیت حقوق ورودی: با توجه به بند (ز) تبصره (٦) قانون بودجه سال (١٤٠٢) کل کشور، اجرای بند (الف) ماده (٣) قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات مصوب سال (١٣٨٩) درخصوص معافیت ماشین‌آلات و تجهیزات استمرار دارد. بنابراین در صورت شمول تسهیلات، معاونت علمی، فناوری واقتصاد دانش‌بنیان به شرح ذیل بر روی اظهارنامه گمرکی، اعلام نظر می‌کند:
«کالای موضوع این اظهارنامه (کالا، قطعات و مواد اولیه)، متعلق به شرکت دانش‌بنیان بوده که با توجه به نوع فعالیت و کاربرد از نظر این معاونت مشمول معافیت موضوع بند (الف) ماده (٣) قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات مصوب سال (١٣٨٩)، معافیت حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض متعلقه می‌باشد.»
ب) بند(١) ماده(٣۸) آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات: جهت استفاده از این تسهیلات پس از انجام مراحل اظهار کالا؛ معاونت علمی، فناوری واقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برروی اظهارنامه گمرکی به شرح ذیل اعلام نظر می‌کند:
«کالای موضوع این اظهارنامه، با توجه به نوع فعالیت و کاربرد؛ از نظر این معاونت مشمول استفاده از تسهیلات بند (١) ماده (٣٨) آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات می باشد.»
ج) بند(٢) ماده(٤) آیین‌نامه اجرایی بند(ب) ماده(١) قانون جهش تولید دانش‌بنیان: «تصویب‌نامه هیئت محترم وزیران به شماره /١٦٠٧١٦ ت ٦٠٠٢٩ هـ مورخ 2/ 9/ 1401 نمونه‌های تجاری و نمونه‌های کالا برای هر محصول/ شرکت، یکبار در سال به منظور انجام تحقیقات وارده توسط شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای فعالیت‌های دانش‌بنیان، مشمول مقررات بند(١) ماده(٣٨) آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات بوده و بدون اخذ ثبت سفارش و ارائه گواهی انطباق استاندارد ترخیص نماید. استفاده از این تسهیلات با تشخیص معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری بوده که در هرمورد از طریق سامانه گمرک اعلام می‌گردد.»
بنابراین پس از بررسی درخواست شرکت دانش‌بنیان و حصول اطمینان از انطباق نمونه کالای وارده (نمونه تجاری/ نمونه کالا) با فعالیت دانش‌بنیانِ صاحب کالا، مبادرت به صدور مجوز استفاده از این تسهیلات بر روی سامانه گمرک به صورت غیرمشروط و شفاف می‌کند.
در این نامه همچنین، نظر معاونت علمی، فناوری واقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری به شرح زیر منظور شده است:
-در اجرای بند(۲) ماده(۴) آیین‌نامه اجرایی بند(ب) ماده(١) قانون جهش تولید دانش‌بنیان، با توجه به نوع فعالیت و کاربرد کالای موضوع این اظهارنامه نیازی به ارائه گواهی انطباق استاندارد ندارد.
-بند(۲) ماده(۴) آیین نامه اجرایی بند(ب) ماده(١) قانون جهش تولید دانش‌بنیان کالای موضوع این اظهارنامه، با توجه به نوع فعالیت و کاربرد؛ از نظر این معاونت مشمول استفاده از تسهیلات بند (١) ماده (٣٨) آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات می باشد.
بر این اساس، در این آیین‌نامه به مساله امکان واردات نمونه‌های تجاری تحقیق و توسعه بدون اخذ ثبت سفارش، ارائه گواهی انطباق استاندارد در بند(٢) ماده(٤) آیین نامه اجرایی که در قسمت (ج) آمده است، پرداخته شده و تسهیلاتی برای آن در نظر گرفته شده است. همچنین، موضوع پذیرش ضمانت‌نامه‌های صندوق‌های پژوهش و فناوری به‌وسیله گمرک نیز از دیگر موارد مطرح شده است که کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال و مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران همچنان در حال پیگیری جهت حصول نتیجه هستند.
براساس این گزارش، پیش از این نیز، با تشکیل ستاد اقتصاد دانش‌بنیان در استانداری تهران که خروجی هشتادوششمین جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران بود مواردی چون کاهش ضمانت‌نامه‌های بانکی جهت واردات شرکت‌های دانش‌بنیان و حل چالش استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان در دریافت کارت بازرگانی مورد پیگیری قرار گرفته و با تعامل و رایزنی‌های اتاق بازرگانی سرانجام تسهیلاتی برای آنها در نظر گرفته شده بود.