حسن فروزان‌فرد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران

مرکز داوری اتاق‌‌‌‌‌‌‌ بازرگانی جایگاه قانونی دارد. امروزه در دنیا درباره مساله داوری تجاری، سعی بر این است که از طریق مراکز داوری پیگیری شود. دلیل این تاکید، سرعت بیشتر رسیدگی به دعاوی و کاهش مراجعات به ‌دستگاه قضایی است.

دیگر مزیت مراجعه به مراکز داوری برای حل اختلافات تجاری، تخصص داور است که بر اساس آن رسیدن به توافق ساده‌‌‌‌‌‌‌تر حاصل می‌شود. علاوه‌بر این رویه‌‌‌‌‌‌‌های داوری در این مراکز دقیق‌تر است چرا که افراد صاحب صلاحیت، به شکلی عالمانه‌‌‌‌‌‌‌تر آن را به سرانجام می‌‌‌‌‌‌‌رسانند.

جایگاه مهم مراکز داوری زمانی مشخص می‌شود که توجه کنیم ما هنوز دارای دادگاه تخصصی تجارت و آیین دادرسی تجاری نیستیم، با اینکه در قانون بهبود مستمر فضای کسب‌وکار به این مساله اشاره شده‌است که باید برای دعاوی تجاری دادگاه ویژه تشکیل و یک آیین دادرسی نیز برای آن تدوین شود.

اکنون در واقعیت چنین دادگاه‌‌‌‌‌‌‌هایی وجود ندارد و این کمبود و محدودیتی است که با آن مواجه هستیم و این نقش مراکز داوری را دارای اهمیت بیشتری می‌کند، بنابراین وقتی طرفین تجاری ما مایل هستند که در فضای حرفه‌‌‌‌‌‌‌ای به دعاوی خود رسیدگی کنند، می‌توانند از این رویه استفاده کنند.

دادگاه‌‌‌‌‌‌‌ها، آلترناتیو و جایگزین مراکز داوری نیستند و هر کدام کار خود را انجام خواهند داد. فعلا بحثی که مطرح است این نکته بود که در غیاب چنین دادگاه‌‌‌‌‌‌‌هایی نقش مهم مراکز داوری به شکل عریان‌‌‌‌‌‌‌تر نمود پیدا می‌کند، چون واقعا احتمال دارد در یک داوری تجاری به دلیل فقدان تسلط و تمرکز قاضی دادگاه عمومی به مسائل تجاری هر دو طرف مغبون و متضرر شوند.

علاوه بر این اطاله دادرسی در قیاس با مرکز داوری قابل‌قیاس نیست. این توصیه ویژه ما به همه فعالان اقتصادی است که با رویه داوری بیشتر آشنا شوند و از امکاناتی که در اتاق موجود است استفاده کنند. در سطح بین‌المللی نیز رویه‌‌‌‌‌‌‌های قضایی جایگاه خودشان را دارند اما قسمت عمده‌‌‌‌‌‌‌ای از دعاوی تجاری از طریق مراکز داوری بررسی می‌شود.